De ex-directeur van UNGRD, Olmedo López, beweert dat de regering hem opdracht heeft gegeven om contracten te gunnen voor de financiering van guerrillabeweging ELN. President Gustavo Petro en de delegatie die met de guerrilla’s onderhandelt, hebben dit ontkend.
De corruptiezaak in de Nationale Eenheid voor Rampenrisicobeheer (UNGRD), de ernstigste die aan de kaak is gesteld tijdens de regering van Gustavo Petro, en waarbij congresleden ervan zijn beschuldigd miljoenenbetalingen te hebben ontvangen om de hervormingen van de president goed te keuren, breidt zich steeds verder uit. Deze week heeft het een van de belangrijkste slogans van de regering geraakt: totale vrede. Op dinsdagavond gaf Noticias Caracol een uitgelekte video vrij waarin Olmedo López, ex-directeur van de UNGRD, het Hooggerechtshof verzekert dat de regering hem opdracht gaf om contracten van deze entiteit door te sluizen naar de ELN guerrilla’s, vermoedelijk zodat deze groep de onderhandelingstafel niet zou verlaten. Volgens het rapport had het ELN dit overheidsgeld nodig om zijn praktijk van ontvoeringen voor losgeld te stoppen. Op woensdag ontkende de regeringsdelegatie bij de gesprekken de beschuldigingen.
“Zoals we in alle omstandigheden hebben herhaald, is de eis van de Nationale Regering aan het ELN om de praktijk van ontvoeringen om economische redenen op te schorten nooit onderworpen geweest aan enig aanbod van compensatie of economische voordelen,” aldus het communiqué van de vredesdelegatie van de Colombiaanse regering in de dialoog met het ELN. De onderhandelaars verzekeren dat hun werk wordt geleid door “de principes van legaliteit en transparantie”, en dat het de “permanente waarneming van de internationale gemeenschap – via de garanderende landen en de begeleidende landen – de VN en de Katholieke Kerk, evenals de waarnemers van de strijdkrachten en de politie” heeft.
President Gustavo Petro verdedigde ook de onderhandelingstafel en sprak zich uit tegen de uitspraken van Olmedo López voor het Hooggerechtshof. “Dus een vredesproces waarvan de leden van de onderhandelingscommissie zelfs leden van de oppositie zijn, waar de katholieke kerk en het leger bij aanwezig zijn, waar buitenlandse landen garant voor staan, waarvan de vergaderingen openbare notulen hebben, is verstrikt geraakt in een smerige corrupte transactie van contracten?” zei hij op zijn X-account om de beschuldiging als absurd te bestempelen. Met betrekking tot López is hij van mening dat hij dit zegt om een principe van kans voor gerechtigheid te krijgen: “Wat een smerige manier om zoiets heiligs als vrede te gebruiken om straffen te verminderen zonder het gestolen geld terug te geven”.
De onderhandelingstafel tussen de regering en het Nationaal Bevrijdingsleger (ELN), de laatste guerrillagroep die de wapens heeft opgenomen in Colombia, is opgeschort. De financieringskwestie staat centraal in het meningsverschil. Ondanks het feit dat de partijen waren overeengekomen om “de economische retenties op te schorten”, zoals het ELN het ontvoeren van burgers voor losgeld noemt, kondigden de guerrillastrijders in mei van dit jaar aan dat ze deze praktijk zouden hervatten, wat een nieuwe crisis veroorzaakte. Het staakt-het-vuren tussen de partijen is bijna afgelopen: het loopt tot 3 augustus. Vandaar de ernst van de verklaringen van Olmedo, die suggereren dat de regering probeert de guerrilla’s alternatieve financiering te bieden ter compensatie van het geld dat ze niet krijgen uit ontvoeringen.
President Gustavo Petro en andere hoge regeringsfunctionarissen hebben ondertussen de vele beschuldigingen van López van de hand gewezen. Ze schrijven deze toe aan zijn wanhopige behoefte om voordelen te krijgen van het Openbaar Ministerie, vooral strafvermindering, in ruil voor het overhandigen van informatie. Er is geen bewijs gevonden voor deze beschuldiging van het financieren van het ELN. Sinds het schandaal met de tankwagens bekend werd, heeft Olmedo López volgehouden dat hij alleen bevelen van bovenaf opvolgde. Wat betreft de vermeende contracten om de financiën van de ELN guerrilla’s te bevoordelen, zegt López ook dat deze werden bevolen door verschillende ministers.
Twee tegengestelde verhalen staan dus tegenover elkaar. Aan de ene kant dat van Olmedo en zijn nummer twee in de UNGRD, Sneyder Pinilla. Volgens de laatste gaf de UNGRD 3 miljard pesos aan de voorzitter van de Senaat, Iván Name, en nog eens 1 miljard aan de voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, Andrés Calle, om de hervormingen van de regering sneller te laten verlopen. Dit alles werd bevolen door hoge ambtenaren. Aan de andere kant beweren leden van de regering dat dit geen zin heeft, omdat Name altijd tegen de hervormingen was, hoewel Calle altijd aan de kant van de hervormingen stond.
Op woensdag vestigde de advocaat van Olmedo, José Moreno, de aandacht op het feit dat de publicatie van de inhoud van de video de veiligheid van zijn cliënt in gevaar brengt. Hij bevestigde dat “na het bekend worden van de vertrouwelijke video, die slechts in het bezit was van een paar partijen in het proces, twee van de medewerkers in de verdediging van Olmedo López ontslag hebben genomen uit angst om vermoord te worden”. Hij zei ook dat de verdediging “geen toegang had tot of een kopie van het proces, zoals opgedragen door de Edelachtbare Magistraat”. Hij voegde eraan toe dat hij om deze reden “de bevoegde autoriteiten oproept om de veiligheid, het leven en de integriteit van de getuige Olmedo López en zijn familie te garanderen, gezien het feit dat sommige delen van zijn verklaringen openbaar zijn gemaakt door ongepaste lekken die ons in onmiddellijk gevaar hebben gebracht”.
Het corruptieschandaal rond UNGRD begon in februari dit jaar met een vermeende kostenoverschrijdingen van de aankoop en contractering van tankwagens om water naar het departement La Guajira te brengen. Volgens de voormalige directeur van de UNGRD, Olmedo López, hadden de 40 tankwagens aanpassingen nodig en moesten ze geïmporteerd worden, waardoor de kosten stegen. Volgens López liepen de kosten op door tegenwerkingen van een waterkartel in La Guajira om zo het UNGRD te destabiliseren om zo de controle op het eigen waterbeheer te vergroten.
